Borbori(-dóu-levant)
Bunias orientalis
Brassicaceae Cruciferae
Autre noum : Rouqueto.
Nom en français : Bunias oriental.
Descripcioun :Aquesto planto que nous vèn dóu levant, es encaro proun raro au nostro, alor que dins d'ùni païs, coume en Souisso, èi devengudo uno planto envahissènto. Se pòu trouba sus lou bord di routo e lis armas. Se destrìo de Bunias erucago que trachis au nostre pulèu sus sòu safranous, bonodi si fueio e si fru. Èi peréu uno planto mai forto.
Usanço :La planto èro cultivado en Itàli e en Franço coume liume cue o crus. S'utiliso en oumeoupatìo qu'aurié de prouprieta contro lou cancer.
Port : Erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bunias
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Mai à avoust
Liò : Ermas
- Camin
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Bunias orientalis L., 1753
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753